Koen Voors
Co-host De Muziekbrief
De brief van deze week is geschreven door Koen. Koen houdt van muziek, ouderwetse gezelligheid en de vreemdere dingen in het leven. Toen hij besloot om met Marc te gaan samenwerken, wist hij dat hier iets moois uit kon komen.
Laat je meevoeren door Koen zijn voorlezen terwijl de nummers op de achtergrond spelen, of lees de brief hier zelf speel de nummers geheel af—je vindt de nummers in de Spotify afspeellijst hieronder.
Lieve Marc,
Het valt me op dat recreatief drugsgebruik anders is geworden. Niet alleen de soort drugs, maar vooral de reden waarom je als mens recreatief drugs neemt. Drugs leken vroeger iets experimenteels en een middel om de norm mee te doorbreken, maar tegenwoordig lijken recreatieve drugs steeds meer de norm geworden voor het weekend. Ik werd van deze ontwikkeling een soort melancholisch als ik eerlijk ben, want het onderwerp is veelbesproken in, en van invloed geweest op, muziek en het doet zo ook gedachten stromen. Over hoe het was, nu is, en wat me opvalt, luister maar eens:
(start ‘Lazy Sunday’ – The Small Faces; tot 0:20)
‘Wouldn’t it be nice, to get on with me neighbours
But they make it very clear, they’ve got no room for ravers’
Luie zondagen
Dat typische gevoel van een vrije zondag krijg ik altijd bij het nummer Lazy Sunday van the Small Faces. Misschien nogal logisch aangezien het over een luie zondag gaat:
(‘Lazy Sunday’ – The Small Faces; 00:28-00:40)
‘Lazy Sunday afternoon
I’ve got no mind to worry
Close my eyes and drift away’
Een heerlijke zondagmiddag zie ik voor me met alle plus en nadelen van het jong zijn. Tuurlijk, je moet je aanpassen aan de buren, die komen met het geneuzel en gekibbel over lawaai, maar je hebt geen andere zorgen aan je kop dus het valt allemaal wel mee. Vanaf dat moment proberen The Small faces te genieten van het leven. Misschien gaat dit genot ook wel makkelijker als je wat recreatiefs gebruikt, anders lijkt het me moeilijk om te ervaren dat: here we all are, sitting in a rainbow.’ Dat gezeik van anderen, dat klein burgerlijke geneuzel over lawaai in een flat, maakt het leven zoeter als je er zelf geen last van hebt en het van je af kan laten glijden. Marc, je kan je afzetten tegen een andere groep mensen die hebben besloten om hun leven te lijden op een kleine schaal. Tegen de kleinburgerlijkheid lijkt drugs voor The Small Faces een oplossing. De videoclip van het nummer laat ook iets soortgelijks zien: een olijke groep begin twintigers die, geplaagd door hun chagrijnige buurvrouw, dansjes doen in de tuin of vrolijk rondrennen door het lokale plantsoen. Zo zie je dat de jeugd het vrije leven, met een gebrek aan zorgen en something green kan helpen. Op deze manier kan je wegdromen op de zondag.
(start ‘Something Happenend to me Yesterday’ – The Rolling Stones; 00:00-00:19)
‘Something happened to me yesterday
Something I can’t speak of right away’
Onverklaarbare gebeurtenissen
Dat beeld van wegdromen op de zondag, genieten van het leven. Het past in het beeld van de jonge rebelse drugsgebruiker van de jaren zestig. Beetje zoals het gevoel dat in het nummer ‘Something Happenend to me Yesterday’ van het Rolling Stones album ‘Between the Buttons’. Mick Jagger zingt dat er is iets gebeurd, iets waarover hij niets kan zeggen maar het staat wel vast: er is iets gebeurd. Helemaal duidelijk wordt het niet wat er nou is gebeurd met Mick of wat hem is aangedaan, het blijft allemaal vaag: ‘
(‘Something Happenend to me Yesterday’ – The Rolling Stones; 00:33-0:50)
‘He don’t know if it’s right or wrong
Maybe he should tell someone
He’s not sure just what it was
Or if it’s against the law
Something’
Een soort waas. Maar er zijn geen zorgen. De consequenties lijken niet te overzien, zijn te groots om er echt wat over te zeggen, waardoor het geheel eigenlijk wel mee lijkt te vallen. Zelf dacht ik eerst dat het te maken heeft met jeugdigheid, het gebrek aan verantwoordelijkheid en de lol in het leven.
Maar niet meer dat ik denk dat dat het enige is. Ik heb gelezen dat in het nummer een LSD trip wordt omschreven door Mick Jagger en Keith Richards (die overigens in mijn opinie bijna iets weg heeft van Bowie meets Dylan in dit nummer). Het zou gaan over het overgeleverd worden aan een drug en maling hebben aan de rest. Laten we ook eerlijk zijn, het klinkt ook wel als een zware avond.
(‘De Witte Streep’ – Radarkraft start hier op de achtergrond)
Zelf hebben Jagger en Richards het nooit toegegeven maar ik heb zo’n gevoel dat het klopt. Een anthem voor de jonge drugsgebruiker: ‘kijk mij genieten en zorgeloos zijn! Ik wil niet conformeren maar leven naar mijn eigen idealen en losbreken van bestaande kaders.’
Tegenwoordig recreatief
Al deze nummers over jong zijn, vrij zijn en je eigen ding doen, zonder zorgen te maken over de toekomst, deed me ook denken aan wat we nu zouden zingen in relatie tot recreatief drugsgebruik in het weekend en wat onze gevoelens goed omschrijft. Het nummer De witte streep van het Nederlandse Radarkraft kwam meteen in mijn hoofd. Hoe harddrugs, zoals die witte streep cocaïne, opeens heel normaal is, mensen in het weekend helemaal overneemt en afmat, terwijl ze alleen maar over zichzelf en hun grote successen kunnen praten.
(‘De Witte Streep’ – Radarkraft; 01:09-01:26)
‘Elk weekend in de kroeg, sta je te kutten in de plee, met het kleine envelopje, waarom kap je er niet mee? En dan komen de verhalen over je goede baan, de successen in je leven, maar je leven is een achtbaan.’
Misschien past een dergelijke benadering naar recreatief drugsgebruik ook meer in het alledaagse leven wat wij nu hebben als jongvolwassen. Allemaal proberen we zoveel mogelijk te passen in het succesplaatje dat we zo lang voor onze ogen wordt omschreven: volg dit pad van een studie, snel zorgen voor promotie, een leasebak en een eigen huis. Als je dat hebt behaald, zit je goed, heb je bewezen dat je weet hoe het leven werkt en heb je al de eerste stappen gezet die je nodig hebt om de rest van je leven klaar te zijn. Je hoeft geen verdere zorgen meer te hebben.
Het is een bekrompen boodschap die voor de jongere generatie de norm is geworden en dagelijks door onze strot wordt geduwd. Is het niet vanuit een perspectief van veiligheid creëren en succesvol zijn, dan is het wel het beeld dat als je niks doet je over 5 jaar dak- en werkeloos bent. Durven, sprongen maken in het duister en lachen achteraf: dat moet het zijn juist toch, niet geplan en gehaast.
(‘Vrienden II’ – Klein Orkest start hier op de achtergrond)
Daarnaast is het leven van iemand die zo succesvol is, of in ieder geval er zo over praat, dus ook maar half waar. Uiteindelijk is er een reden dat je teruggrijpt op recreatieve drugs, al is het om even vrij en zorgeloos te zijn van je zorgeloze leven.
Klein Orkest
Recreatief drugsgebruik, je leven vrij leven, een zorgeloos leven. Ze worden gelinkt met elkaar maar ze zijn niet verwikkeld met elkaar. Een vrij leven heb je immers niet door drugs, maar door vrij te leven van de rest zoals The Small Faces deden. Zelf zie ik vrij zijn zoals omschreven in Vrienden II van klein orkest. Gewoon ergens iemand weer tegenkomen en met het gezelschap al dat gevoel van vrij zijn, omdat je met een ander grenzeloos kan denken zonder geld.
(‘Vrienden II’ – Klein Orkest; 01:50-02:04)
‘Weet je nog die keer: stonden we in Rome,
Zonder geld van een wereldlift te dromen.
‘s Nachts naast de tent een fles goedkope wijn,
We konden toen, net als nu, gewoon gelukkig zijn.’
Al helemaal op de zondag is dit gevoel groot, die Lazy sundayafternoon. Een gevoel van melancholie van vrijheid van vroeger, zoals tijdens de kinder- of studententijd. Een gevoel dat alles nog anders kan en je daar alleen maar een vrije dag voor nodig hebt. Het ligt niet aan je baan, het ligt niet aan je verantwoordelijkheden of vage beloftes aan anderen. Nee het gaat erom dat je vrij durft te zijn, durft te denken aan hoe het was en vertrouwen te hebben in eigen keuzes en geloof. ‘vrienden, wie weet tot het einde van de rit, omdat er nu, net als toen, nog steeds muziek in zit.’ Dat is een moment dat ik denk: Ja, ik wil ga nu rebelleren, me even lostrekken van alles en me gaan bezatten met een vriend. Samen gaan we vrij zijn en leven zonder zorgen, ook al is dat maar even.
Maar zelf merk ik dat het lastiger is geworden, of ik begin oud te worden. Afzetten tegen de norm is de zondag niet voor. Voor mij lijkt de lazy careless sundayafternoon wel achterhaalt, ingehaald door woonboulevards en opgefokt wielrennen of sporten om gezond te blijven. Drugs ga je dan niet nemen, want je hebt verplichtingen. Zondag is gewoon een moment voordat de werkweek weer begint. Maar dan wel een fijn moment om Melancholisch over dingen te gaan denken.
Kusje op je voorhoofd Marc.
Tot de volgende brief.